Yaygın adıyla Kartpostal (Post-Card, Ansichtskarte) olarak bilinen manzara kartları, doğal güzellikler, kentler, görkemli yapılar ve sanatlı eserlerine ait görünüşlerle, değişik yaşam tarzları ve çalışma şekillerini yansıtan fotoğraf sanatı ürünleridir.
İdealist bir Cumhuriyet öğretmeni olan Muzaffer Z. Yıldırımtel‘in 1958-59 yıllarında yazdığı denemelerinden derlenerek 1987 yılında İnkilâp Kitabevi tarafından yayımlanan “Koleksiyon Sevgisi” kitapçığından çeşitli bölümler aktaracağımız bu yazı dizisini keyifle okumanızı dileriz. (Fotoğraf ve çizimler: Semra – Hasan Kurbanoğlu)
Genellikle 15 x 10 cm boyutlarında, siyah – beyaz ve renkli hazırlanmışlardır. Renkli çekim ve tabı tekniğinin geliştirilmesi, koleksiyonculuğun bu türüne duyulan sevgiyi giderek arttırmıştır.
Manzara kartlarının sadece iç açıcı görünümleri değil, tanıtıcı, öğretici ve gezip görmüşcesine ferahlatıcı rolü vardır. Kaldı ki, çekim sanatı teknikleri yönünden de etkileyici olmaktadırlar.
Ne var ki, gerek çekimlerini ve gerekse toplama işini belli bir düzenceye bağlama gereği düşünülmelidir.
Koleksiyon tipleri
«Manzara Kartları Koleksiyonları» başlıca üç tip üzerine düzenlenebilir:
1. Ülke Koleksiyonu. Meraklı, ilgi alanını tek bir ülke (örneğin Türkiye, İtalya), bir kıt’a (örn. Avrupa, Kuzey Amerika) ya da bir bölge (örn. Akdeniz Havzası, Uzakdoğu) ile sınırlayacak ve uğraşını, buralardan değişik manzaraları içeren kartları toplayıp düzenlemek, her kartı tammlayacak kısa bilgileri notlamakla sürdürecektir.
2. Özel Konulu Koleksiyon. Bu tip toplamada yalnızca ilgi duyulan bir «özel konu»ya bağlı kalınacaktır. Örneğin bunlar:
Deniz kıyıları | Hayvanlar alemi |
Dağlar | Balıklar |
Akarsu boyları | Kuşlar |
Doğa harikaları | Ağaçlar |
Çiçekler | Böcekler |
v.b. doğaya dönük konular olabileceği gibi;
Kent Görünüşleri | İnsanlar âlemi |
Meskenler | Turistik tesisler |
Saraylar | Köprüler ve Barajlar |
Tapınaklar | Limanlar ve Kanallar |
Anıtlar | Gemiler ve Arabalar |
Kaleler | Giysiler ve Takılar |
Arkeolojik buluntular | Süsleme sanatı örnekleri |
Ölmüş kentlerden kalıntılar | Reprodüksiyon kartlar |
gibi insana ve insan yaratılarına ait konular da olabilir. Koleksiyoncu, seçeceği konulardan birine bağlanıp, yöresel ya da ülkesel sınırlı, hattâ evrensel yaygınlıkta toplamalar yapabilecektir. Seçkin bir toplamayı gerekli görmesi bakımından, bu tip koleksiyonların yararı ve ilginçlik dereceleri fazladır.
Öte yandan, «hazır kartlar» satın alma ile birlikte, meraklının kendi çabasıyla çekim ve tabi yapma zorunluğu doğacaktır.
Kararlaştırılan konu üzerinde, onu bütünleyici değerde «seriler» ve «parçalar» tasarlanmalı ve ardından çekimleri gerçekleştirilmelidir. Bu yolu seçen koleksiyoncu, aynı zamanda gezi ve fotoğrafçılık hevesini doyurma fırsatı elde etmiş olacaktır.
Böylesi çalışmaların büyük takdir toplayışı yanında, ortaya konacak koleksiyonun orijinalitesi ve belgesel değeri de fevkalade yüksek bulunacaktır.
Ülkemizin doğal harikaları, eşsiz güzellikteki kıyıları, anıtsal yapıları, mesken tipleri, insanlarımızın çeşitli yaşam tarzları, ulusal giysilerimiz ve daha nice konu, kendilerini noksansız bütünlükleri içinde fotoğraflayacak coşkulu elleri bekler durumdadır.
3. Çeşit Koleksiyonu. Belki bir ülke ya da konu düzencesi gözetmeksizin, piyasadan hazır kartpostal toplama amacına yöneliktir. Bu takdirde koleksiyon, manzara çeşitliğiyle beraber, kartların sayıca çokluğu oranında kıymetlenecektir. Amacına uygun düşecek tarzda genel bir tasnif yeterli sayılır.
Yurdumuzun ve dünyanın tüm kentlerinde, istenildiği kadar hazır kart temin edebilmenin sağladığı kolaylıkla, kısa sürede ve üstün nicelikte bir «çeşit koleksiyonu» gerçekleştirmek mümkündür. İlk başlayanlara bu yolu salık verebiliriz.
Manzara Kartları Koleksiyonları, eğer başka bir yöntem bulunmamış ise, özel şekilde yaptırılacak albümlerde, mikalı köşebentler yardımıyla korunabilirler. Albüm sayfalarına 3’er kart konmalı ve her kartın sağ altlarına gelecek biçimde, kısa tanıtıcı açıklamalar verilmelidir. Açıklamaların, ince karton şeritlere daktilo ile yazılması ve bu şeritlerin köşebentlerle sayfaya tutturulması yeğlenir.
Yazı dizisi
- Koleksiyon Sevgisi-1 Güzel Eşyalar Cenneti
- Koleksiyon Sevgisi-2 Koleksiyona Nasıl Başlanır?
- Koleksiyon Sevgisi-3 Koleksiyon Konuları
- Koleksiyon Sevgisi-4 Posta Pulları ve Pul Koleksiyonculuğu
- Koleksiyon Sevgisi-5 Kitap Merakı ve Kitap Koleksiyonculuğu
- Koleksiyon Sevgisi-6 Kartpostal Koleksiyonculuğu
- Koleksiyon Sevgisi-7 Kupür Koleksiyonculuğu
- Koleksiyon Sevgisi-8 Harita Koleksiyonculuğu
- Koleksiyon Sevgisi-9 Kibrit Kutusu ve Sigara Paketleri Koleksiyonculuğu
- Koleksiyon Sevgisi-10 Doğa Koleksiyonculuğu
İlginizi çekebilir
- İstanbul Kartpostalları – II
- Ebüzziyâ Kartları
- Postcrossing ile Kartpostal Takası
- Herman Boyacıoğlu’nun Kartpostal Koleksiyonu
- 1902’den «Geleceğin Kadınları» Kartpostalları
- Milli Mücadele Kartpostalları
- Kartpostalın 150. Yılı
- Kanadı Kırık Kartpostallar
- Kadıköy Kartpostalları
- Koleksiyon Sevgisi-6 Kartpostal Koleksiyonculuğu
- 26 Yıl Gecikmeli Kartpostal
- Anadolu Pulları ile Kullanılmış Kartpostallar
- İstanbul Kartpostalları
- Bir Zamanlar İstanbul: Kartpostallar (Galeri)
- Taş Baskılı ve Fantazi Baskılı Kartpostallar
- Kısa bir Kartpostal Tarihi
0 Yorum bulunuyor “Koleksiyon Sevgisi-6 Kartpostal Koleksiyonculuğu”