Meşher’in yeni sergisi Ben-Sen-Onlar: Sanatçı Kadınların Yüzyılı, 9 Ekim’de açıldı. Küratörlüğünü Deniz Artun’un yaptığı sergi, sizi yaklaşık 1850–1950 arasında Türkiye’de yaşamış ve yaratmış sanatçı kadınların köklerini keşfetmeye davet ediyor.
Basın bülteni ve sergi ziyaret notlarından derlenmiştir.
Görsel: Yıldız Moran (1932–1995) Yankı, 1952
Norah Caussen ve Yıldız Moran’ın yansıması Londra
80 x 80 cm Ed. 6+1 A.E. Yıldız Moran Arşivi
Ben-Sen-Onlar, ismini Şükran Aziz’in sergideki bir eserinden alıyor. Sergi, çoğunluğu “ben”leşememiş ve dolayısıyla sanat tarihi tarafından kaydedilmemiş kadınları tek tek öne çıkarmanın yanı sıra, kolektif bir “biz”in oluşabilme koşullarını da araştırıyor.
Ben-Sen-Onlar bir isimden, gruptan, kurumdan diğerine çekilmiş düz çizgilerin dışında kalan bütün kadınların ve eserlerin anıldığı ve anlatıldığı bir “başka” zamana işaret ediyor. Böylece sergiyle, kadınlara kendilerinin kahraman oldukları bir “yüzyıl” armağan edilmesi amaçlanmış. Sergide, 117 sanatçıdan 232 eser yer alıyor.

Serginin Hamisi Çiğdem Simâvi
Serginin hâmiliğini üstlenen Çiğdem Simavi, yola çıkış amacını şöyle ifade etmiş:
“Her zaman kadın emeğine, gücüne, dayanışmasına ve birleştiriciliğine inanan bir kadın oldum. Türkiye’nin sanatçı kadınlarını tüm dünyaya anlatmak, tanıtmak ve çoğunu içine sıkıştıkları gölgelerden çekip çıkararak gün ışığına kavuşturmak en büyük hayalimdi. Ülkemin kültürü ve sanatına olan hayranlığımın temelindeki sessiz kahramanların her zaman kadınlar olduğu bilinciyle, bu hayalimin peşinden gittim.”

Deniz Artun’un kavramsal yaklaşımı
Serginin küratörü Deniz Artun ise Ben-Sen-Onlar sergisinin kapsamını belirlerken, Türkiye’de çağdaş sanatçı kadınların varlığının köksüz olduğunun altını çizmekle birlikte serginin bu tarihi yazmak iddiasında olmadığını belirtmiş. Aksine yazılacak tarihin bir değil pek çok olduğunu hatırlatan Artun, her bir kadının hatta her bir eserin alternatif tarihler kurabileceği “biz”e bir çağrı yapıyor.

Sergide yer alan sanatçılar
- Naile Akıncı
- Nükhet Aksoy
- Maide Arel
- Hale Asaf
- Perran Berrünnisa Atamdemir
- Jülide Atılmaz
- Can Ayan
- Neşe Aybey
- Şükran Aziz
- Hatice Şahiye Barlas
- Iraida Barry
- Behice Nuri
- Saime Belir
- Belkıs Mustafa
- Lerzan Bengisu
- Sabiha Bengütaş
- Nimet Berdan
- Aliye Berger
- Semiha Berksoy
- Mevhibe Meziyet Beyat
- Deniz Bilgin
- Zerrin Bölükbaşı
- Zabelle C. Boyajian
- Sabiha Bozcalı
- Halet Çambel
- Refia Edren Çiray
- Nevin Çokay
- Hamiye Çolakoğlu
- Gül Derman
- Şükriye Dikmen
- Tiraje Dikmen
- Güzin Duran
- Ayhan Dürrüoğlu
- Afife Ecevit
- Nazlı (Emin) Ecevit
- Efruz Cemil
- Melahat Ekinci
- Esma Ekiz
- Emine Semiyye Hilmi
- Selma Emiroğlu
- Özden Akbaşoğlu Ergökçen
- Nebahat Erkekli
- Mari Ertoran (Kaloyan)
- Semiha Es
- Esma İbret Hanım
- Eren Eyüboğlu
- Fatma Saime Cenap
- Seniye Fenmen
- Sühendan Fırat
- Bilge Friedlaender
- Lina Gabuzzi
- Filiz Özgüven Galatalı
- Ruzin Gerçin
- Mari Gerekmezyan
- Vildan Gizer
- Nevide Gökaydın
- Beyza Gönensay
- Bedia Güleryüz
- Hatice Süleyman
- Hayriye Nuri
- Seta Hidiş
- Sara Farhi Huntzinger
- Selime Işıtan
- Mürşide İçmeli
- Nasip İyem
- Naciye İzbul
- Sare İsmet Kabaağaçlı
- İvon Karsan
- Gencay Kasapçı
- Nevzat Kasman
- Sevim Kent
- Türkan Kıran
- Sabahat Kırlı
- Füreya Koral
- Hakkiye Koral
- Emel Korutürk
- Melike Abasıyanık Kurtiç
- Müreccel Küçükaksoy
- Harika Lifij
- Mihri Rasim (Müşfik)
- Yıldız Moran
- Muhterem Ömer
- Muide Esad
- Müfide Kadri
- Nedime Ahmet
- Nevin Edhem
- Nimet Raif
- Nüveyre Faik
- Maryam Özacul (Özcilyan)
- Necla Özbay Özdemir
- Rahime Yusuf Ziyaeddin
- Rana Salih
- Ruhiye
- Safiye
- Kristin Saleri
- Mukaddes (Erol) Saran
- Bedia Sarıkaya
- Leyla Gamsız Sarptürk
- Melek Celal Sofu
- Harika Söylemezoğlu
- İvi Stangali
- Virginia Stolzenberg
- Emel Şahinkaya
- Maryam Şahinyan
- Nasra Şimmeshindi
- Şükûfe İbrahim
- Tâciser Salih Şâkir
- Didar Tahsin
- Cahide Tamer
- Leman Tantuğ
- Zekavet Bayer Taş
- Frumet Tektaş
- Celile Uğuraldım
- Melahat Üren
- Mary Adelaide Walker
- Fahrelnissa Zeid
- Elisa Pante Zonaro

Sergiyi, 27 Mart 2022 tarihine kadar, salı–pazar saat 11.00–18.00 arasında ücretsiz olarak ziyaret edebilirsiniz. İstiklal Caddesi’ndeki Meşher’de ziyaretin yanı sıra etkinlik ve rehberli sergi turları ücretsiz gerçekleştiriliyor. Binada uygulanan sağlık tedbirleriyle ilgili bilgiler ve yeni ziyaret saatlerine www.mesher.org’dan ulaşılabilir.
İlginizi çekebilir
- Meşher Podcast
- Lady Montagu ve Şifacı Kadınlarımız
- Bağışçılık Tarihimizden bir «Kadın Hakları» Kampanyası
- Pul Tarihinde Kadının Görünümü
- 1902’den «Geleceğin Kadınları» Kartpostalları
- Türk Ressamlarımızın Tabloları Pul Serisi, «Devrim Erbil» ile Başladı
Yazınız için candan kutluyorum. Çok gerekli, unutulan-unutmaması gereken insanlarımız adına bir vefa. İnsani değerler erozyonunda ne yazılabilirse, kayda-belleklere taşınabilirse kazanç.
Sağ olun. Saygılarımızla.
Hasan Pekmezci